مزاج بدن انسان در مراحل چهارگانه عمر:

  • مرحله اول عمر (رشد و نمو) گرم و مرطوب است.
  • مرحله دوم عمر (جوانی) گرم و خشک است.
  • مرحله سوم عمر (میانسالی) سرد و خشک است.
  • مرحله چهارم عمر (پیری) سرد و مرطوب است.

شناخت مزاج اصلی در مراحل عمر

  1. هروقت مزاج اصلی (مزاج غالب) انسان به خشکی گرایش بیشتری داشته باشد، او در تمام طول عمر خود به جوانان شباهت بیشتری دارد.
  2. هروقت مزاج غالب انسان به سردی و مرطوب بودن گرایش بیشتری داشته باشد شخص در تمام طول عمر خود به بزرگسالان و پیران شباهت بیشتری دارد.
  3. هروقت انسان به سنی برسد که مزاج او در آن مرحله از عمر (سن) مانند مزاج غالبش باشد، دچار بد حالی و بیماری می شود، زیرا دو مزاج از یک نوع در بدن او افزایش پیدا کرده است.

به عنوان مثال:

شخصی که مزاج غالبش گرم و خشک است، وقتی به سن جوانی برسد دچار بیماری می شود زیرا مزاج گرم و خشک در بدن او افزایش پیدا کرده به همین دلیل بدن این فرد از حالت تعادل فاصله می گیرد و این حالت تا زمانی که شخص مرحله جوانی را پشت سر بگذارد ادامه دارد. اما برعکس اگر شخصی مزاج غالبش سرد و مرطوب باشد، در مرحله جوانی به حالت سلامتی و شادابی می رسد. زیرا در جوانی گرمی و خشکی در بدن افزایش پیدا می کند و باعث تعادل سردی و رطوبت در بدن این فرد می شود.

شناخت مزاج از نظر جنسیت

  • مزاج مردان نسبت به مزاج زنان “گرم و خشک” است به همین دلیل قدرت و توانایی مردان برای انجام کارها، خصوصا کارهای سنگین بیشتر از زنان است.
  • هروقت که مزاج “گرم و مرطوب” باشد کارهای مربوط به نیروی طبیعی بدن به صورت کامل تری انجام می شود. زیرا نیروی طبیعی مسئول رشد بدن و جذب و هضم (متابولیسم) غذا است، و توانایی خود را از کبد می گیرد.
  • به دلیل اینکه اکثرا میزان مزاج گرم و مرطوب در زمان کودکی در پسران زیاد است، در این مرحله از عمر بهتر رشد می کنند.
  • به دلیل افزایش گرمی و رطوبت مزاج دختران که معمولا در جوانی روی می دهد، آنها در این مرحله از عمر خود بیشتر رشد می کنند، و این یکی از موضوعاتی است که باعث می شود آنها در تمام طول عمر خود قدرت حرکت، حرارت، نیروی تفکر و تعقل بیشتری نسبت به مردان هم سن خود داشته باشند. اما لازم به ذکر است که مقدار سردی و رطوبت بدن زنان نسبت به مردان بیشتر می باشد. به همین دلیل زنان زودتر از مردان دچار چاقی عمومی بدن می شوند که بروز این حالت در زنان دارای مزاج مرطوب بیشتر می باشد.

شناسایی مزاج افراد چاق و لاغر

بدن انسان ها از نظر چاقی و لاغری با هم تفاوت داشته و دارای تقسیماتی است که در زیر توضیحاتی راجع به آنها بیان می کنیم.

چاقی دو نوع است:

1- چاقی به دلیل زیادی حجم عضلات.

اگر چاقی به دلیل زیادی حجم عضلات باشد نشان دهنده غلبه گرمی و رطوبت در بدن است و یا مزاج غالب فرد گرم و مرطوب می باشد.

2- چاقی به دلیل زیادی بافت چربی زیرپوستی.

اگر چاقی به دلیل زیادی بافت چربی زیرپوستی باشد نشان دهنده غلبه سردی و رطوبت در بدن است و یا مزاج غالب فرد سرد و مرطوب می باشد.

لاغری نیز دو نوع است:

1- لاغری به دلیل کم بودن حجم عضلات.

اگر حجم عضلانی بدن کم باشد نشان دهنده غلبه سردی و خشکی بر بدن است و یا این که مزاج غالب فرد سرد و خشک می باشد.

2- لاغری به دلیل کاهش بافت چربی زیرپوستی.

اگر بافت چربی زیرپوستی کم باشد نشان دهنده غلبه گرمی و خشکی بر بدن است و یا این که مزاج غالب فرد گرم و خشک می باشد.

  • افراد چاقی که رگ های باریکی دارند و خون کمتری در رگ هایشان جریان دارد، مزاج غالب آنها سرد و مرطوب است یعنی بلغمی مزاج می باشند. این افراد در برابر گرسنگی کم طاقت هستند.
  • افرادی که عضلات بدن آنها زیاد اما خیلی سفت یا نرم نباشد نشان دهنده گرمی و رطوبت مزاج در بدن آنها است. یعنی دموی مزاج می باشند. این افراد نیز علاقه زیادی به خوردن دارند.
  • افرادی که چربی بدنشان کم، رگ هایشان گشاد، برجسته و جریان خون درون رگ هایشان زیاد باشد، نشان دهنده غلبه گرمی و خشکی مزاج در بدن آنها است. یعنی صفراوی مزاج می باشند. چنین افرادی در برابر گرسنگی پرتوان و صبور هستند. برای اینکه چربی موجود در خون آنها به دلیل حرارت زیادی که در بدنشان وجود دارد جذب گردیده و انرژی مورد نیاز غدد موجود در بدن آن ها را تامین می کند، اما اگر میزان چربی موجود در خون چنین افرادی خیلی کم باشد هرگز نباید مدت طولانی گرسنه بمانند زیرا باعث ایجاد مشکلات عصبی و گوارشی در آنها می شود.
  • افرادی که چربی بدنشان کم باشد، رگ های آنها تقریبا باریک و تا حدودی برجسته و عضلاتشان سفت باشد، نشان دهنده غلبه سردی و خشکی مزاج در آنهاست. یعنی سوداوی مزاج می باشند. چنین افرادی معمولا در برابر گرسنگی ضعیف و کم طاقت هستند. دلیل آن سردی مزاج غالب و کم بودن حرارت بدن است.

· افرادی که بافت ماهیچه ای بیشتری نسبت به بافت چربی داشته باشند و سفتی یا نرمی بافت ماهیچه ای آنها زیاد نباشد، نشان دهنده معتدل بودن مزاجشان از نظر فیزیک بدنی است. همانطور که در قسمت اول معرفی مزاج ها توضیح دادیم، مزاج معتدل کمتر وجود دارد و مزاج معتدل واقعی وجود ندارد.